Η Ιστορία του Ιερού Ναού

Ο ναός βρίσκεται στη μικρή και γραφική πλατεία «Μεσοχώρι». Είναι σταυρεπίστεγος με τρούλο και με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος. Κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από πέτρα, όπως και το καμπαναριό. Πρόκειται για κομψό από αρχιτεκτονικής άποψης οικοδόμημα, παρότι στα μέσα του περασμένου αιώνα οι τοίχοι του ναού επικαλύφθηκαν με ασβεστοκονίαμα και έτσι χάθηκε ένα μέρος της αισθητικής του εικόνας.

001Ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου.

Η κτητορική επιγραφή βρίσκεται στη δυτική πλευρά, εσωτερικά του ναού και γράφει τα εξής: «+ ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΘΗ ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ Ο ΘΕΙΟΣ ΟΥΤΟΣ ΝΑΟΣ / ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΟΥ ΕΝ ΜΥΡΟΙΣ / ΔΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΟΥ ΧΩ/ΡΙΟΥ ΤΟΥΤΟΥ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΠΥΛΩΝ ΑΧΙΕΡΑΤΕΥΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΩ ΤΡΙΚΚΗΣ ΚΥΡΙ/Ω ΜΕΛΕΤΙΩ 1866. ΜΑΡΤΙΩ /18». Από την κτητορική επιγραφή γνωρίζουμε ότι η εκκλησία ανοικοδομήθηκε (ξαναχτίστηκε, εκ νέου στα παλιά θεμέλιά της. Αυτό σημαίνει ότι εκεί υπήρχε μια παλιότερη εκκλησία η οποία καταστράφηκε, για να χτιστεί στη θέση της η υπάρχουσα στις 18 Μαρτίου 1866. Η ανοικοδόμησή της έγινε με τη συνδρομή των κατοίκων του χωριού των Μεγάλων Πυλών. Εντύπωση πάντως προκαλεί η αναφορά του χωριού με τη βυζαντινή του ονοματοδοσία, και όχι με την ονομασία που αυτό είχε τότε (Πόρτα Παζάρ ή απλά Πόρτα). Κατά τη γνώμη μου, η διατήρηση της παλιάς ονομασίας έγινε για λόγους ιστορικής μνήμης. Οι κάτοικοι της Μεγάλης Πόρτας (Μεγάλων Πυλών) ήταν εκείνοι που έχτισαν την παλιότερη εκκλησία του Αγίου Νικολάου, κάπου στις αρχές του 16ου αιώνα, από την οποία πήρε και την ονομασία το νεότερο χωριό. Την εποχή που κτίστηκε ο ναός, μητροπολίτης Τρίκκης ήταν ο Μελέτιος και ιερέας του χωριού αναφέρεται ο παπα - Γιώργης Βελέντζας.

Στην ανατολική πλευρά του κωδωνοστασίου, υπάρχει η χρονολογία 1889 που είναι το έτος της κατασκευής του.Ακόμα είναι τοποθετημένη εκεί και η ενεπίγραφη πλάκα με τα ονόματα των Πορτινών που έπεσαν για την πατρίδα στους βαλκανικούς πολέμους του 1912-13. Εκεί πραγματοποιούνταν πριν το 1957 οι καταθέσεις στεφάνων, για να τιμηθεί η μνήμη των πεσόντων. Το ψηλότερο διάζωμα του καμπαναριού σύμφωνα με την εντοιχισμένη πλάκα, προστέθηκε το 1933. Ίσως, τότε να έγιναν και οι εργασίες επίχρισης του καμπαναριού και του ναού.  

002

Στον τρούλο του ναού υπάρχουν υπέροχες τοιχογραφίες που χρονολογούνται το 1886. Οι αγιογραφίες στο Άγιο Βήμα έγιναν το 1981. Το 1968 κατασκευάστηκε το θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Ενώ το 2015 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αποκατάστασης και ανάδειξης του καμπαναριού.

Η ανατολική πλευρά του Αγίου Νικολάου με την χρονολογία κτίσης.

Ο Άγιος Νικόλαος είναι ο πολιούχος της Πύλης και τιμάται σε ολόκληρο τον ελληνικό χώρο. Είναι ο προστάτης των ναυτικών, του εμπορικού και πολεμικού μας ναυτικού. Η λατρεία του Αγίου, είχε ιδιαίτερη σημασία και για τους Πορτινούς γιατί τα παλιότερα χρόνια το χωριό τους ήταν ευάλωτο από τις καταστροφικές πλημμύρες του Πορταϊκού.  


Εκτύπωση   Email
0
Shares